در پی اولین قسمت سفرنامه حج مهندسچه، محاوره‌ای شکل گرفت در باب فرقه‌های اسلام. گرچه منظور مهندسچه تایید یک فرقه‌ی منحرف و جانب‌داری از آن نبود، اما متاسفانه برای برخی چنین برداشتی به‌وجود آمد. برای روشن شدن این بحث، موضوع مطرح شده در محاوره قبل را که محدود به دو فرقه‌ی خاص اسلام می‌شد، به تمام ادیان و فرق موجود درآن‌ها بسط می‌دهم و بحث «تکثر ادیان، حقانیت ادیان و رستگاری و نجات پیروان» آن‌ها را، که در فلسفه‌ی دین با نام «پلورالیسم دینی» یا «تکثرگرایی دینی» مطرح است، پیش می‌کشم و در محاوره‌ی بعدی، به طور مفصل به آن خواهم پرداخت. به همین بهانه، «اینجا چراغی روشن است» این هفته را به کتابی اختصاص می‌دهم که خواندن آن را به هیچ کس توصیه نمی‌کنم. نه این دلیل که نویسنده‌ی آن، امروز شخصیتی منفی به حساب می‌آید! و نه به این دلیل که مطالب آن کتاب را بی‌ارزش و سطحی می‌دانم! بلکه از آن جهت که گذشته از سنگینی اصل بحث، قلم نویسنده در این کتاب نیز بسیار پیچیده و دشوار است؛ به حدی که گاه حتی آشنایان به این موضوع را دچار بدفهمی کرده است. با این تفاسیر، «اینجا چراغی روشن است» این هفته، صرف خاموش شدن چراغی می‌شود! اما چون در آغاز این راه، شرط کرده بودم چراغی خاموش نکنم مگر آنکه در مقابلش چراغ دیگری را روشن کنم، کتاب دیگری را نیز معرفی می‌کنم تا مگر پاسخی به شبهات خوانندگان در این زمینه کمک کند. عنوان کتاب: چرا دین؟ چرا اسلام؟ چرا تشیع؟ نویسنده: حمید رضا شاکرین انتشارات: دفتر نشر معارف قیمت (سال 88): 1600 تعداد صفحات: 164 صفحه با عرض معذرت، خودم این کتاب را مطالعه نکردم. اما از آنجا که فرصت شاگردی نویسنده کتاب را داشتم، یقین دارم که کتابی بی‌نظیر و جامع در این‌باره است. ای کاش، به جای کتاب‌های تخریبی و یک‌سو نگری که در پست قبل مورد نقد مهندسچه قرار گرفته بود، کتاب‌هایی از این دست عرضه می‌شد. http://www.kanoon-ansar.net/html/index.php?name=News&file=article&sid=754
عنوان کتاب: ص.راط‌های مستقیم نویسنده: ع.بدالکریم س.روش انتشارات: موسسه فرهنگی ص.راط قیمت (چاپ هشتم، زمستان 87): 3550 تعداد صفحات: 333 صفحه این کتاب، مشتمل بر مقاله‌ای با همین عنوان و بعد از آن، پاسخ نویسنده به ابهامات آن، گفت‌و‌گویی راجع به آن و چند مقاله‌ی تألیفی یا ترجمه در این رابطه است. نویسنده در اصلی‌ترین بخش این کتاب، یعنی مقاله‌ی نخست، به دفاع از «پلورالیسم دینی» پرداخته است و آن را چنین تعریف کرده است: «تکثر و تنوع را به رسمیت شناختن و به تباین فروناکاستنی و قیاس ناپذیری فرهنگ‌ها و دین‌ها و زبان‌ها و تجربه‌های آدمیان فتوا دادن و از عالم انسانی تصویر یک گلستان پر عطر و رنگ را داشتن» [دیباچه‌ی همان کتاب] به طور کلی، پلورالیسم دینی نظریه‌ای در باب حق بودن ادیان و محق بودن دینداران است و بر آن است که کثرتی که در عالم دین‌ورزی پدید آمده است، حادثه‌ای‌ست طبیعی که از حق بودن کثیری از ادیان و محق بودن کثیری از دینداران پرده برمی‌دارد. نویسنده در این کتاب، دو علت اصلی برای مدعای خویش را «تنوع فهم‌های ما از متون دینی» و «تنوع تفسیرهای ما از تجارب دینی» دانسته و در کنار این دو علت که به زعم او برای حق پنداشتن همه‌ی تفاسیر و فهم‌ها کافی است، چندین برهان و استدلال دیگر نیز در دفاع از مدعای خویش اقامه کرده است. حتی در یکی از این برهان‌ها، که وجه تسمیه‌ی این مقاله و کتاب نیز هست، به آیاتی از قرآن متوسل شده است که در آن عبارت «صراطٍ مستقیم» آمده است و با این استدلال که نکره بودن صراط در این عبارت، حاکی از واحد نبود آن است، قرآن را نیز مؤید مدعای خویش یافته است. از جمله مواردی که اعتراض منتقدان را نسبت به این کتاب جنجالی بر انگیخته است، این است که نویسنده در این کتاب هیچ دین و فرقه‌ای را، به دلیل آلوده شدن به فهم و تفسیر بشری، حق محض ندانسته و معتقد است هریک از آن‌ها تنها از بخشی از حق محض بهره‌مند شده‌اند. دعاوی از این دست در این کتاب فراوان است که از حوصله‌ی این بخش خارج است. اما در محاوره‌ی بعدی، حتماً به آن‌ها اشاره خواهم کرد و درستی و نادرستی هریک از آن‌ها را با همراهی شما بررسی خواهیم نمود.
